राणी रामपाल विशेष दिव्यांग खेळाडूंसोबत पोझ देत आहे (फोटो क्रेडिट्स: नम्रता विजय)
बहु-अनुशासनात्मक कार्यक्रमात विविध सक्षम ऑलिम्पिक खेळाडू आणि 190 देशांतील एकत्रित भागीदार 26 खेळांमध्ये भाग घेतील. एकूण 3,000 प्रशिक्षक आणि 20,000 स्वयंसेवक या खेळाडूंना मदत करतील.
16 विषयांमध्ये स्पर्धा करण्यासाठी सेट केलेले, भारताचे तिसरे तयारी शिबिर नोएडा येथील एमिटी विद्यापीठात आयोजित केले जात आहे. स्पेशल ऑलिम्पिक भारत, स्पेशल ऑलिम्पिक इंक द्वारे मान्यताप्राप्त राष्ट्रीय क्रीडा महासंघ. देशभरात क्रीडा आणि विकास कार्यक्रम आयोजित करणाऱ्या यूएसएने बुधवारी भारतीय महिला हॉकी संघाची माजी कर्णधार राणी रामपाल आणि इतर मान्यवर पाहुण्यांच्या उपस्थितीत प्रतिनिधी मंडळाची ताकद जाहीर केली.
खेळाडूंशी बोलल्यानंतर राणीने थोडा वेळ काढून न्यूज9 लाईव्हशी संवाद साधला.
राणी म्हणाली, “येथे आल्यानंतर मला स्पेशल ऑलिम्पिकबद्दल आणि प्रशिक्षक या विशेष सक्षम खेळाडूंसोबत कसे काम करतात याबद्दल खूप काही शिकायला मिळाले. पदक जिंकण्याचे दडपण असते, पण मी तुम्हा सर्वांना मुक्तपणे खेळण्याचे आवाहन करेन. आपण प्रथम स्थानावर खेळ का सुरू केला हे आपण नेहमी लक्षात ठेवले पाहिजे. उत्तर आहे ते तुम्हाला आनंद देते. आपल्या देशासाठी खेळणे हा सर्वात मोठा सन्मान आहे. फार कमी लोकांना ही संधी मिळते, पण तुम्ही सगळे भाग्यवान आहात. ऑलिम्पिकमध्ये खेळणे किती आव्हानात्मक असते हे एक सामान्य खेळाडू म्हणून मला माहीत आहे. परंतु तुम्ही सर्व अडथळ्यांवर मात केली आहे आणि त्यासाठी मी तुमचा आदर करतो. आम्ही तुम्हाला आमच्या टीव्ही स्क्रीनवर पाहणार आहोत आणि इथून तुमच्या सर्वांसाठी आनंद व्यक्त करू आणि देशभरातील लोकांना स्पेशल ऑलिम्पिक वर्ल्ड गेम्सची जाणीव होईल याची खात्री करून घेऊ.”
2020 मध्ये पद्मश्रीने सन्मानित करण्यात आलेल्या राणीने रायबरेली – राणी गर्ल्स हॉकी टर्फ येथे तिच्या नावाचे स्टेडियम असणारी पहिली महिला हॉकीपटू बनून गेल्या महिन्यात आणखी एक मैलाचा दगड गाठला.
2021 टोकियो ऑलिम्पिकपासून दुखापतींशी झगडत असलेल्या राणीचा 2022 च्या विश्वचषक आणि राष्ट्रकुल खेळांच्या संघांमध्ये समावेश करण्यात आला नव्हता परंतु ती केवळ राष्ट्रीय संघासाठीच नव्हे तर खेळात येणाऱ्या अनेक तरुण खेळाडूंसाठी देखील प्रेरणास्त्रोत आहे.
तरुण मुलींना प्रेरणा देत कसे राहायचे असे विचारले असता, राणीने उत्तर दिले, “आपल्या देशातील महिला खेळात चांगली कामगिरी करत आहेत. केवळ ऑलिम्पिकच नाही तर आशियाई आणि राष्ट्रकुल स्पर्धेतही ते पदके जिंकत आहेत. स्पेशल ऑलिम्पिकमध्येही मी अनेक महिला खेळाडू पाहिल्या आहेत. महिला खेळाडूंना त्यांचे कौशल्य ठळकपणे दाखविण्याचे स्वातंत्र्य मिळत आहे याचा मला आनंद होत आहे. ज्याप्रमाणे मी एक आदर्श बनले, त्याचप्रमाणे या विशेष दिव्यांग महिला खेळाडू येत्या काळात रोल मॉडेल बनतील.”
राणीच्या नेतृत्वाखाली, भारतीय महिला हॉकी संघाने 2021 टोकियो येथे ऑलिम्पिकमधील सर्वोत्तम मोहिमेची नोंद केली आणि ब्राँझपदक लढतीत ग्रेट ब्रिटनकडून चतुर्थ स्थान पटकावले. संघाने त्यांच्या पुरुष समकक्षांसारखे पदक जिंकले नाही परंतु त्यांच्या शानदार कामगिरीने लाखो मने जिंकली.
जवळपास दोन दशके देशाचे प्रतिनिधित्व करत असलेल्या राणीचा असा विश्वास आहे की खेळातील वैयक्तिक स्थान महत्त्वाचे नाही तर ‘संघ’ आहे. “हॉकी हा सांघिक आणि रणनीतीचा खेळ असल्याने अशी कोणतीही स्थिती नाही. प्रत्येक खेळाडूला एक ओळ दिली जाते आणि तो खेळाडू त्यानुसार खेळतो. पण जर आपण संरक्षणावर अधिक काम केले तर त्याचा परिणाम चांगला होईल.
किंचित अंदाजानुसार, माजी भारतीय कर्णधाराने टोकियो येथे ऑस्ट्रेलियाविरुद्धचा उपांत्यपूर्व सामना हा तिचा सर्वात संस्मरणीय खेळ म्हणून निवडला.
टोकियो ऑलिम्पिक स्पर्धेपासून दुखापतींनी तिला संघाबाहेर ठेवले आणि वर्षाच्या सुरुवातीला दक्षिण आफ्रिका दौऱ्यासाठी तिने संघात स्थान मिळवले असले तरीही तिच्या पुढे खेळण्यावर प्रश्नचिन्ह आहेत. ती शेवटची 2021-2022 FIH महिला हॉकी प्रो लीग बेल्जियम विरुद्ध खेळली, ज्यामध्ये तिने तिची 250 वी कॅप मिळवली.
जेव्हा ती मैदानात परतली तेव्हा राणीकडे अजूनही स्वभाव आणि बुद्धिमत्ता आहे परंतु पॅरिस ऑलिम्पिक लक्षात घेऊन, निवडकर्ते आणि हॉकी इंडिया तरुण संघाची निवड करण्याच्या विचारात असल्याने राणीला राष्ट्रीय संघात परत जाणे कठीण होईल.
बर्लिनला जाणार्या स्पेशल ऍथलीट्ससाठी नेहमीच्या भाषणानंतर राणीने खेळाडूंसोबत वेळ घालवला. सरतेशेवटी, तिने “हम में है दम, जीतेंगे हम” हे गाणे गाऊन स्वाक्षरी केली, जे विशेष ऑलिम्पिकसाठी भारतीय दलाचे ब्रीदवाक्य आहे.