कुस्तीपटू बजरंग पुनिया, विनेश फोगट आणि साक्षी मलिक मीडियाशी बोलतात. (फोटो क्रेडिटः पीटीआय)
विनेशने दावा केला की राष्ट्रीय शिबिरात यापूर्वी दोनदा लैंगिक छळाची प्रकरणे नोंदवली गेली होती परंतु डब्ल्यूएफआय हे प्रकरण गालिच्याखाली साफ करण्यात यशस्वी झाले.
स्टार कुस्तीपटू विनेश फोगट यांनी मंगळवारी आरोप केला की लैंगिक छळाच्या तक्रारी डब्ल्यूएफआयने भूतकाळात लपवल्या आहेत आणि क्रीडा मंत्री अनुराग ठाकूर यांनी ठोस कारवाई करण्याऐवजी निरीक्षण पॅनेल तयार करून तेच केले.
कुस्तीपटूंच्या निषेधाचा सर्वात मोठा चेहरा असलेल्या विनेशने दावा केला की राष्ट्रीय शिबिरात यापूर्वी दोनदा लैंगिक छळाची प्रकरणे नोंदवली गेली होती, परंतु भारतीय कुस्ती महासंघ (WFI) हे प्रकरण मिटवण्यात यशस्वी ठरले.
जागतिक चॅम्पियनशिप पदक विजेत्याने सांगितले की तक्रारकर्त्यांनी क्रीडा मंत्र्यांशी झालेल्या बैठकीत त्यांचा त्रास सामायिक केला होता परंतु त्यांनी निरीक्षण समिती स्थापन करण्याशिवाय काहीही केले नाही.
या प्रकरणाची चौकशी केली जाईल असे सरकारकडून आश्वासन मिळाल्यानंतर कुस्तीपटूंनी जानेवारीमध्ये आपला निषेध मागे घेतला होता आणि WFI प्रमुख ब्रिजभूषण शरण सिंग यांच्यावरील लैंगिक छळाच्या आरोपांची चौकशी करण्यासाठी पाच सदस्यीय पॅनेल तयार करण्यात आले होते.
2012 च्या राष्ट्रीय शिबिरात एका पोलिस स्टेशनमध्ये लैंगिक छळाची तक्रार दाखल करण्यात आली होती. २४ तासांत हे प्रकरण शांत झाले. 2014 मध्ये गीता फोगटची ट्रेनर असलेल्या फिजिओनेही असाच मुद्दा उपस्थित केला आणि तिला 24 तासांच्या आत कॅम्पमधून काढून टाकण्यात आले. त्या दिवसापासून त्यांच्या पत्नीला कोणत्याही स्पर्धेत भाग घेता आला नाही.
“आम्ही आमचा निषेध सुरू करण्यापूर्वी, तीन महिन्यांपूर्वी, आम्ही एका सरकारी अधिकाऱ्याला लैंगिक छळ कसा होतो आणि महिला कुस्तीपटूंचा मानसिक छळ कसा होतो याबद्दल सर्व काही समजावून सांगितले होते. खेळाडूंना अशा टप्प्यावर ढकलले जात होते जिथे ते त्यांच्या जीवावर काहीही करू शकत होते.
“आम्ही तीन-चार महिने वाट पाहिली पण काहीही झाले नाही तेव्हा आम्ही जंतरमंतरवर आलो. आम्ही क्रीडामंत्र्यांना भेटलो तेव्हा महिला कुस्तीपटूंनी लैंगिक छळाच्या वैयक्तिक घटना शेअर केल्या. त्याच्यासमोर मुली रडत होत्या पण त्यावेळी कोणतीच कारवाई झाली नाही.
“क्रिडामंत्र्यांनी समिती स्थापन करून पुन्हा प्रकरण दडपण्याचा प्रयत्न केला. आम्ही हा मुद्दा प्रत्येक स्तरावर मांडण्याचा प्रयत्न केला पण हे प्रकरण नेहमीच दाबण्यात आले,” विनेश म्हणाली.
आशियाई क्रीडा स्पर्धेतील सुवर्णपदक विजेत्याने सांगितले की आता लोकांना समजू शकते की ते 12 वर्षे गप्प का होते.
“आम्हाला खेळ खेळायचा होता. आमचे करिअर, आयुष्य धोक्यात आले होते आणि त्यामुळेच आम्ही पुरेसे धाडस करू शकलो नाही. आता आम्ही आमच्या करिअरच्या अशा टप्प्यावर पोहोचलो आहोत जिथे आम्ही बोलू शकतो. शक्तिशाली माणसाच्या विरोधात उभे राहणे सोपे नाही,” ती म्हणाली.